یک روز آیورودیک، از صبح تا شب (بخش۱)

نویسنده: ستاره کیومرثی

دوست دارین زندگی‌تون رنگ و بوی آیورودا بگیره؟ چطوره یه روتین سالم، ساده و آیورودیک برای روزتون تعریف کنین؟ به نظرتون یک روز آیورودیک چه شکلیه؟ روز رو چطوری باید شروع کنین؟

آداب شروع روز آیورودیک

سعی کنین روزتون رو حداکثر ساعت ۶-۶:۳۰ صبح شروع کنین. چرا انقدر زود؟ دلیلش رو اینجا بخونین. چطوره قبل از خوردن صبحانه کمی از جسم و جان‌تون  به شکلی آیورودیک مراقبت کنین؟

مراقبت از دهان

صبح که از خواب بیدار می‌شیم دهن‌مون بدمزه و بدبوئه… چرا؟ …. چون بخشی از سمومی که در طول شب توی لوله‌ی گوارش‌مون بخاطر پرخوری یا بدخوری در روز‌های قبل شکل گرفته روی زبون‌مون جمع می‌شه. در واقع دهن‌مون پر می‌شه از باکتری‌های بدبو… مهمترین راه برای از بین بردن این باکتری‌ها چیه؟

توی قدم اول برای اینکه از شر باکتری‌هایی که به جاهای دیگه‌ی حفره‌ی دهان‌تون چسبیده راحت بشین با روغن کنجد یا ترکیب مساوی روغن نارگیل و روغن بادام شیرین روغن‌گردانی انجام بدین.

چجوری؟!… حدود یک یا دو قاشق غذاخوری روغن رو توی دهان‌تون چند دقیقه خوب بچرخونین و بعد بریزینش دور… (حواس‌تون باشه نباید روغن رو بخورین یا غرغره کنین). با این کار باکتری‌ها و سموم به مولکول‌های روغنی می‌چسبند و از دهن‌تون خارج می‌شن. قدم بعدی چیه؟ بعد از روغن‌گردانی خیلی خوبه که یکم آب نمک یا چای میخک رو توی دهن‌تون بگردونین و قرقره کنین.

در قدم بعدی با یه قاشق یا زبان‌شوی ۷ تا ۱۴ مرتبه بار یا جرم روی زبون‌تون رو خوب تمیز و تخلیه کنین.

مراقبت از بینی

بعد از تمیز کردن دهان‌تون نوبت مراقبت از بینی‌تونه. اگر معمولا صبح‌ها که بیدار می‌شین خلط پشت گلو دارین و بینی‌تون کیپه، هفته‌ای ۲ یا ۳ بار بینی‌تون رو با قوری نتی یا سرم شستشو بشورین. با اینکار نه تنها بلغم‌های جمع شده توی بینی و سینوس‌هاتون تخلیه می‌شن، بلکه چاکرای چشم سوم‌تون پاکسازی می‌شه و سموم جمع شده اطراف چشم‌تون از بین می‌رن.

اگر بینی‌تون معمولا خشکه، صبح‌ها توی سوراخ‌های بینی‌تون رو با یکم روغن بادام شیرین چرب کنین. اگه طبعتون خیلی گرمه، بجای روغن بادام شیرین از روغن نارگیل یا روغن زیتون استفاده کنین.

مراقبت از چشم

در قدم بعدی برین سراغ مراقبت از چشم‌هاتون. توی ۴/۱ لیوان آب جوشیده‌ی خنک شده یک سرانگشت نمک (اگه سنگ نمک صورتی باشه بهتره) و ۱-۲ قطره عسل طبیعی حل کنین؛ بریزینش توی یه کاسه‌ی کوچک، چشم‌تون رو توش باز و بسته کنین و چشم‌تون رو بشورین (چشم‌تون یکم می‌سوزه… نگران نباشین). حالا به یه پنبه رو به گلاب آغشته کنین و بمالین روی پلک‌هاتون.

دیگه چی؟حالا ورزش چشمی انجام بدین. روی زمین یا صندلی راحت بشینید؛ اول به سمت چپ خیره بشین، بعد به سمت راست. اینکار رو ۳ بار انجام بدین. حالا به سقف نگاه کنین و بعد به کف زمین؛ این کار رو هم ۳ بار انجام بدین. حالا چشم‌هاتون رو ۳ بار در جهت حرکت عقربه‌های ساعت بچرخونین؛ ۳ بار هم این حرکت رو در خلاف جهت عقربه‌های ساعت انجام بدین. حالا چند ثانیه به دورترین نقطه توی اتاق خیره بشین و بعد چند ثانیه به نوک بینی‌تون خیره بشین. در قدم بعدی کف دو تا دست‌تون رو محکم به هم چند بار بمالین؛ بگذارین‌شون روی چشم‌هاتون، چشم‌هاتون رو باز کنین و ۳۰ ثانیه به تاریکی بوجود اومده پشت دست‌هاتون خیره بشین.

در قدم آخر انگشت‌های اشاره، وسط و انگشتر رو به هم بچسبونین و شروع کنین دور چشم‌هاتون و روی سینوس‌هاتون رو به صورت چرخشی و ساعت‌گرد ماساژ بدین.

مراقبت از صورت به روش آیورودیک

صورت مانند کف پا و کف دست پر از نقاط انرژی (نقاط مارما Marma points) هستند که هر یک به یکی از ارگان‌های بدن (مانند کبد، طحال، سیستم تنفسی، سیستم تولید مثل و …) مربوط است و تحریکش منجر به تنظیم فعالیت آن ارگان خاص می شود. با استفاده روزانه از ماسک‌های درمانی آیورودیک برای صورت، شما تک تک این نقاط و در نتیجه تک تک ارگان ها را تحریک می کنید و به سلامت بدنتان کمک شایانی می نمایید. برای تهیه‌ی ماسک صورت خانگی گیاهان زیر را بصورت پودر با نسبت‌های مشخص شده با یکدیگر ترکیب کنید:
میخک (۳) + دارچین (۱) + سدر (۳) + مورد (۱) (شما می‌توانید بجای این ترکیب از ماسک صورت آناندا هم استفاده کنید).

هر روز ۱ تا ۲ قاشق مرباخوری از این پودر را با مقدار کمی آب گرم مخلوط کنید تا یک خمیر شل به وجود آید. این خمیر را بر روی سطح پوست صورت ضماد کنید. ۲۰ دقیقه صبر کنید و بعد صورت خود را بشوئید. سپس یک پنبه را به مقدار کمی گلاب آغشته کنید و برروی پوست صورت بزنید. در صورتی که بوی گلاب را دوست نداشتید، از ژل تازۀ آلوئه‌ورا استفاده کنید. همچنین دورن سوراخ‌های بینی خود را با کمی روغن بادام شیرین چرب نمایید.

در دفعات ابتدایی استفاده از خمیر صورت ممکن است احساس سوزش بسیار شدیدی را تجربه کنید. همچنین ممکن از در دفعات ابتدایی مصرف، پس از استفاده، پوست صورت بمدت ۳۰-۶۰ دقیقه کمی قرمز و ملتهب شود. این التهاب و احساس سوزش در پوست طبیعی است و با تعدد مصرف بتدریج رفع می‌شود.

***این خمیر را بر روی تمام سطح پوست صورت (حتی روی پلک‌ها) و گردن ضماد کنید، ولی آن را روی شقیقه‌ها و وسط دو ابرو (چاکرای ششم) نمالید.

خمیر صورت را ۱-۲ بار در روز می‌توانید مصرف کنید. این خمیر را در تمام طول روز می‌توانید استفاده کنید. البته بهترین زمان استفاده از خمیر صورت صبح‌ها پس از بیدار شدن از خواب است، چون ذهن‌تان را شاداب می‌کند و شما را از خواب آلودگی نجات می‌دهد. به همین دلیل بهتر است خمیر صورت را بلافاصله پیش از خواب استفاده نکنید.

اجابت مزاجِ صبحگاهی

حال وقتشه که برین سراغ مراقبت از روده‌هاتون.

اول از همه توی یه لیوان آب گرم چند قطره لیموترش و یک سرانگشت نمک بریزین و بخورینش. با این کار حرکت رو به پایین در لوله‌ی گوارش و در نتیجه در روده‌هاتون تشدید می‌شه. حالا برین بشینین سر توالت. اگه توالت ایرانی دارین که چه بهتر؛ اگه توالت فرنگی دارین زیر پاتون حتما یه چهارپایه بگذارین که بدن‌تون در حالت چمباتمه قرار بگیره (تخلیه‌ی روده‌ها در این حالت خیلی راحت‌تره).

حالا نفس‌های عمیق بکشین؛ روی مقعدتون تمرکز کنین. همراه با هر دم ماهیچه‌های دور مقعدتون رو آگاهانه منبسط کنید و همراه بازدم این ماهیچه‌ها رو منقبض کنین. همزمان دور ناف‌تون رو به صورت چرخشی و ساعت‌گرد ماساژ بدین. از بازی با موبایل، چک کردن شبکه‌های اجتماعی، یا خواندن کتاب یا روزنامه در این زمان پرهیز کنین و تمام تمرکزتون رو بگذارین روی پروسه‌ی دفع سموم از بدن‌تون. به بدن‌تون زمان بدین، به روده‌هاتون اعتماد کنین؛‌ بتدریج روده‌ها‌تون یاد می‌گیرن و عادت می‌کنین که صبح به صبح سموم رو از بدن‌تون تخلیه کنن.

شکم‌تون درست کار نمی‌کنه؟ مطالب آناندا رو در مورد یبوست و درمان‌های خانگی‌ یبوست بخونین.

ماساژ صبحگاهیِ بدن

قدم بعدی چیه؟ برین سراغ روغن‌مالی بدن‌تون. با چه روغنی؟

*** اگر طبع‌تون سرده و لاغرین و جثه‌ی کوچکی دارین… با روغن بادام شیرین یا روغن کنجد.
***اگر طبع‌تون سرده و اضافه وزن دارین… با روغن سیاه‌دانه یا روغن خردل.
***اگر طبع‌تون گرمه… با روغن نارگیل یا روغن زیتون.
***اگر از مشکلات پوستی مزمن مثل اگزما، کهیر، راش پوستی و … رنج می‌برین…. با روغن کرچک.

تمام بدن‌تون رو روغن‌مالی کنین… روی مفاصل رو به صورت چرخشی و ساعت‌گرد ماساژ بدین و بین مفاصل رو بصورت رفت و برگشتی (مثلا از کف مچ دست‌تون رو به صورت چرخشی و ساعت‌گرد ماساژ بدین و بین مچ و آرنج رو بصورت رفت و برگشتی). اگر عموما خلط پشت گلو دارین، تند تند سرما می‌خورین و مشکلات از مشکلات تنفسی رنج می‌برین خیلی ناحیه‌ی صورت و ریه‌هاتون رو روغن مالی نکنین و فقط ماساژشون بدین.

بعد از اینکه ماساژ تموم شد برین توی وان آب گرم یا زیر دوش آب گرم. یکبار دیگه توی حموم بدن‌تون رو ماساژ بدین. بخار آب گرم باعث می‌شه منافذ پوست‌تون باز بشه و روغن تا عمق استخوان‌تون نفود کنه.
اگر پوست‌تون تمیزه، لازم نیست پوست‌تون رو صابون بزنین؛ لایه‌ی سطحی روغن از روی پوست‌تون با آب گرم پاک می‌شه، اما خوبه که بگذارین پوست‌تون یکم چرب باقی بمونه.
اگه پوست‌تون تمیز نیست خوبه که پوست‌تون رو کیسه بکشین و بعد از حموم هم یکم پوست‌تون رو با روغن چرب کنین. یادتون باشه پوست ما، بخصوص در فصل پاییز که پر از خشکیه، دوست داره یکم چرب و چیلی و مرطوب باشه.

یوگای صبحگاهی بخشی از روز آیورودیک

حالا وقتشه که برین سراغ یه یوگای سبک. می‌دونین چرا؟

چون خیلی از آساناهای یوگا (بخصوص آساناهایی که با حرکات پیچ یا twist همراه هستن) جوری طراحی شدن که با انقباض و انبساط ماهیچه‌های اطراف لوله‌ی گوارش، آتش گوارشی‌مون رو روشن می‌کنن. به بیان ساده‌تر انگار کبد، معده، لوزالمعده، و روده ها رو می‌چلونن تا صفرا، هیدروکلریک اسید و آنزیم‌های گوارشی ترشح کنن. پس لوله‌ی گوارش رو آماده‌ی پذیرش وعده‌های غذایی روزانه‌مون می‌کنن.

اگر تحت آموزش مربی یوگا هستین که چه بهتر؛ بر اساس طبع‌تون ازشون یه روتین یوگای صبحگاهی یاد بگیرین. اگر نه، ۶-۱۲ دور تمرین یوگای سلام بر خورشید (Surya Namaskara) رو به همراه ۶-۱۲ بار حرکت گربه (Marjariasana) انجام بدین. اگر طبع‌تون خیلی گرمه، بجای سلام بر خورشید، سلام بر ماه (Chandra Namaskara) رو انجام بدین (این آساناها رو خیلی خوبه از یک مربی یوگا یاد بگیرین؛ اما اگر به مربی دسترسی ندارین، با جستجوی نام هر کدوم در اینترنت یا یوتیوب می‌تونین ویدئوهای آموزشی فراوانی در موردشون پیدا کنین).

صبحانه آیورودیک

صبحانه چی بخورم؟ کی بخورم و چقدر بخورم؟ جواب این سؤالات رو اینجا و اینجا بخونین.

همراه صبحانه‌تون بجای نوشیدنی‌های حاوی کافئین (مثل قهوه یا چای سیاه) یک لیوان دمنوش هاضمه یا دمنوش نشاط‌آور بخورین که هم از خواب بیدارتون کنه هم به گوارش‌تون کمک کنه. راستی چرا نباید کافئین بخوریم؟ زندگی بدون کافئین چه رنگ و بویی داره؟ چطوری کافئین رو از زندگی‌مون حذف کنیم؟ جواب این سؤالات رو اینجا بخونین.

میان‌وعده‌ی صبحگاهی

از دو ساعت بعد از صبحانه هر یک ساعت یکبار یک لیوان چای هاضمه بنوشید. اگر چای هاضمه در دسترس‌تون نیست، هر یک ساعت یکبار یک لیوان آب گرم به همراه چند قطره لیموترش، یک قاشق مرباخوری سرخالی عسل و یک سرانگشت نمکی بنوشید. با این کار آتش گوارشی‌تون رو شعله‌ور می‌کنین و به هضم‌تون کمک می‌کنین.

حدود ساعت ۱۰ صبح به احساس گرسنگی‌تون توجه کنین. اگر گرسنه بودید یک میان‌وعده‌ی سالم همچون ترکیبات زیر نوش جان کنید:
***یک کاسه سالاد میوه یا یکی دو قلم میوه (مثلا یک خرمالو با یک لیموشیرین) با یه کاسه سیب پخته

***نوشیدنی اوجاس ( دستور تهیه این نوشیدنی را از اینجا بخوانید)

***۱۰ عدد بادام خیس کرده‌ی پوست کنده + ۱ قاشق مرباخوری عسل + یک سرانگشت هل + یک سرانگشت گل سرخ + یک لیوان چای هاضمه

***از خوردن کیک و بیسکویت در میان وعده ی صبح خود داری کنین.

***اگر گرسنه نبودید بهتر است چیزی نخورید و در عوض یک لیوان چای هاضمه یا آب گرم با چند قطره لیموترش و عسل بنوشید.

در اینجا بخش اول این مطلب به پایان می‌رسه. باقی آداب یک روز آیورودایی از ناهار تا وقت خواب شب را در پست بعدی دنبال کنید.

لطفاً در زمان بازنشر مطلب که با امید به سلامتی همگان و با مهر تألیف شده است به نام نویسنده آن «ستاره کیومرثی» اشاره‌کنید.