بیماریهای خودایمنی و رژیم بدون گلوتن
نویسنده: ستاره کیومرثی
توی مطالب قبلی یه آشنایی کوچیکی با چیستی و چراییِ بیماریهای خودایمنی و درمانهای رایجِ آنها پیدا کردیم. همچنین وارد مبحث تغذیه شدیم و با غذاهایی که سیستم ایمنی رو بیش از حد فعال میکنن، و اثرِ مصرف گلوتن روی بیمارهای خودایمنی آشنا شدیم.
توی این پست میخوایم بریم سراغِ رژیم بدون گلوتن.
علائم عدم توانایی هضم کامل گلوتن چی هستن؟
نفخ، وجود دورههای متوالی اسهال یا یبوست، درد و اسپاسم در ناحیه ی شکمی، سردرد مزمن، خستگی مزمن، مشکلات پوستی، افسردگی، اضطراب و بیقراری، درد در مفاصل و استخوانها، بیحسی در دست و پا، مشکلات پوستی مزمن، سندروم سوء جذب (Malabsorbtion)، کمبودن آهن، کمخونی، سندروم رودهی نشت کننده (Leaky gut)، و کندی ذهن (Brain fog).
رژیم بدون گلوتن برای چه کسایی مفیده؟
دو دسته از افراد با رفتن روی رژیم بدون گلوتن، تغییرِ محسوسی در وضعیت سلامتیشون میبینن:
۱ـ افرادِ مبتلا به بیماریهای زیر:
بیماریهای خودایمنی (مثل سلیاک، لوپوس، آرتریت روماتوئید، ام اس، پسوریازیس، سلیاک، بیماری التهابی روده (IBD)، بیماری هاشیموتو و …)، انواعِ سرطان، اندومتریوز، سندروم رودهی تحریکپذیر (IBS)، دیابت، سندروم خستگی مزمن (Chronic Fatigue Syndrome)، چاقی مفرط (Obesity)، سندروم تخمدان کیست ساز (PCOS)، ناباروری، بیماریهای تنفسی مزمن (مانند آسم یا آلرژی های تنفسیِ شدید)، اختلال کم توجهی و بیش فعالی (ADHD)، اوتیسم، افسردگیهای مزمن، مالیخولیا، صرع، اسکیزوفرنی، بیماری دوقطبی، فراموشی، آلزایمر (توضیحِ رابطهی مصرفِ گلوتن و هر کدوم از بیماریهای ذکر شده از منظر طبهای مکمل خیلی مفصله و متاسفانه در ابعاد و موضوعِ این پست نمیگنجه. اگر عمری باقی بود و مجالی بود، به امید خدا در مورد بیماریهای بالا بطور جداگانه براتون می نویسم).
۲ـ افرادی که بصورت ژنتیکی میزان زیادی رطوبت در بدنشون دارن (یا به زبان آیورودیک، دوشای کافا درونشون غلبه داره… و یا به زبان طب سنتی ایرانی، مزاج بلغمی دارن)، یا اینکه دچار عدم تعادل کافا یا ازدیاد رطوبت در بدنشون شدن… به افرادی فکر کنین که استعداد چاقیشون زیاده، همیشه خلط پشت گلو دارن، تند تند سرما می خورن، متابولیسمشون کنده، تیروئیدشون کم کاره، چربی خونشون بالاست و ….
افرادِ دستهی اول خیلی بهتره که بطور کامل برن روی رٓژیم بدون گلوتن (بخصوص افراد مبتلا به بیماریهای خود ایمنی)؛ اما افرادِ دستهی دوم بهتره مصرف موادِ غذاییِ حاویِ گلوتن رو تا حد ممکن کاهش بدن… چرا؟ چون همونطور که توی پستهای قبلی توضیح دادم، غذاهای حاوی گلوتن چسبنده و سنگین هستن و مصرفشون منجر به افزایش رطوبت و بلغم بیش از حد توی لوله گوارش و بدنشون میشه و متابولیسمشون رو کند میکنه.
حالا کدوم غذاها گلوتن دارن…؟
ـ هرچیزی که با گندم و مشتقات گندم درست شده… مثل…. انواع نونها، ماکارونی، پاستا، لازانیا، پیتزا، رشته فرنگی، انواع کلوچه، کیک، بیسکوئیت، شیرینی و دسرها
ـ هر چیزی که با جو، بلغور، کوس کوس و سمولینا درست شده.
ـ جودوسر چی؟ جودوسر خودش بدون گلوتن محسوب میشه، اما چون معمولاً در کنار غلات حاوی گلوتن کشت میشه، به گلوتن آلوده میشه و برای افرادی که حساسیت شدید به گلوتن دارن، معمولاً امن نیست (مگر اینکه روی بستهبندیش قید شده باشه که بدونِ گلوتنه).
ـ عصاره مرغ، گوشت و سبزیجاتِ کارخونهای (مثل گالینابلانکا)
ـ سوسیس و کالباس و ناگت
ـ همبرگر و سوسیسهای گیاهی که برای گیاهخوارها تولید میشن (برای اینکه ترکیباتشون چسبندگی داشته باشن از گلوتن استفاده میکنن)
ـ پنیرهای وگان
ـ جایگزین تخممرغ برای افراد وگان
ـ کنسروهای حبوبات
ـ شیر کاکائوی کارخونهای
ـ کچآپ و مایونز، سس سویا، سس تریاکی، سسهای رستورانی
ـ مالت و مشتقاتش
ـ آب جو و ماءالشعیر
ـکتلت، شنیسل گوشت و مرغ، کباب کوبیده رستورانی، فرنیهای طبخ شده با آرد گندم، چیپس سیب زمینی، آجیل بوداده
(لیست کاملتر مواد غذایی حاوی گلوتن رو میتونین روی اینترنت پیدا کنین.)
کدوم غلات گلوتن ندارن و برای افرادی که به گلوتن حساسیت دارن میتونن جایگزین گندم بشن؟
ـ برنج، آرد ذرت، نشاسته ذرت، کینوا (Quinoa)، ارزن (Millet)، سورگام (Sorghum)، گندم سیاه (Buckwheat)، آمارانت (Amaranth)، برزک (کتان)، نشاسته سیب زمینی، تاپیوکا، آرد سویا
توی پست بعدی براتون در مورد انواعِ محصولاتِ بدون گلوتن و محصولات در دسترس در ایران براتون مینویسم.
پر باشین از سلامتی
مطالب مرتبط:
بیماریهای خودایمنی (۱): چیستی و چراییِ بیماریهای خودایمنی و درمانهای رایجِ آنها
بیماریهای خودایمنی (۲): اثر تغذیه بر روی بیماریهای خودایمنی
بیماریهای خودایمنی (۳): رابطهی گلوتن و بیماریهای خودایمنی.
بیماریهای خودایمنی (۴): کدوم غذاها گلوتن دارن؟
بیماریهای خودایمنی (۵): کدوم موادِ غذایی، ترکیبات اصلی محصولات بدون گلوتن رو تشکیل میدن؟
بیماریهای خودایمنی (۶): محصولاتِ بدون گلوتن در دسترس در ایران
بیماریهای خودایمنی (۷): تأثیر لبنیات بر روی بیماریهای خودایمنی
بیماریهای خودایمنی (۸): تأثیر شکر، پروتئین حیوانی و حبوبات بر روی بیماریهای خودایمنی
پسوریازیس: درمان خانگی برای بیماری پسوریازیس (یک نوع بیماری خودایمنی)
لطفاً در زمان بازنشر مطلب که با امید به سلامتی همگان و با مهر تألیف شده است، به نام نویسنده آن «ستاره کیومرثی» اشارهکنید.