نویسنده: ستاره کیومرثی
تعادل در دوشای واتا
توی پستهای قبلی ( آیوریوگا (۱)، آیوریوگا (۲)، آیوریوگا (۳)) کمی در مورد مبحث آیوریوگا با هم گپ زدیم و با آیورودا و دوشای واتا بیشتر آشنا شدیم. چطوره امروز بریم سراغ راهکارهای به تعادل بازگردوندن دوشای واتا؟
کیفیات غالب در دوشای واتا سردی و خشکی هستن. اگر دوشای واتا بصورت ژنتیکی در پراکروتی فردی غالب باشه، یا اینکه به علت تغذیه و سبک زندگی اشتباه دچار عدم تعادل و ازدیاد واتا شده باشه، باید کیفیات سردی و خشکی رو در رژیم غذایی و سبک زندگی خودش کاهش بده و خودش رو در معرض گرما و رطوبت قرار بده.
اگر واتا دوشای غالب شماست یا دچار عدم تعادل (یا ازدیاد) واتا هستین مصرف غذاهای سرد و خشک رو کاهش بدین و آداب مصرفشون رو یاد بگیرین. کدام غذاها سرد و خشک هستن؟
ـ اکثر حبوبات. سعی کنین در مصرف حبوبات اصولاً زیادهروی نکنین. سراغ غذاهایی که بر پایهی حبوبات درست میشن (مثل عدسی، عدس پلو، آش پر از نخود و لوبیا، فلافل، حموس و …) نرین. در صورت مصرف، بیش از هر ۷-۱۰ روز یکبار حبوبات مصرف نکنین. به طور کلی هضم حبوبات ریز (مثل ماش و دال عدس) از حبوبات درشت براتون آسانتره. حبوبات رو حتماً از شب قبل خیس کنین، چند بار آبش رو عوض کنین و با روغن مناسب و ادویههای متعادل بپزینش. در یک وعدهی غذایی حبوبات نباید بیش از ٪۲۰-۱۰ از بشقاب شما باشه (مثلاً به ماش پلوی کم ماش فکر کنین). به همراه اون وعدهی غذایی حتماً یک لیوان دوغ هاضمه بنوشید.
ـ سبزیجات سرد و خشک (مثل کاهو، کلم، گل کلم، بروکلی، کلم بروکسل، آندیو، کیل (Kale )، کرفس و گشنیز).
خوردن این سبزیجات بصورت خام در سالاد منجر به عدم تعادل شدید واتا میشه. این سبزیجات رو به صورت پخته (با روغنهای مناسب مثل روغن حیوانی، روغن آفتابگردان، روغن نارگیل، روغن زیتون و روغن کانولا) و ادویه زده شده (با ادویههای متعادل) مصرف کنین. به ازای هر سه واحد ادویهی گرم (رازیانه، زردچوبه، هل، دارچین، زیره سبز، ریحان، آویشن، رزماری، سیاهدانه، گلپر، زعفران و …) یک واحد ادویهی خنک (تخمگشنیز، گلسرخ، سماق، گرد لیمو عمانی و نعنا)، استفاده کنین.
بجای سالادهای رایج که پر از سبزیجات سرد و خشک و خام هستن از سالاد هاضمه استفاده کنین.
ـ سیب زمینی بسیار سرد و خشکه. بهتره مصرف غذاها و تنقلاتی که بر پایهی سیب زمینی درست میشن (مثل استانبولی پلو، چیپس و پنیر، پورهی سیبزمینی، کوکو سیبزمینی، سیبزمینی تنوری و …) رو در رژیم غذایی خودتون به حداقل برسونین. در صورت مصرف اون رو به همراه روغن مناسب (مثل روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن آفتابگردان یا روغن کانولا) و ادویههای گرم (مثل رازیانه، آویشن، زیره، سیاهدانه یا زردچوبه) مصرف کنین.
ـ سیب، به و گلابی رو خام مصرف نکنین. مصرف این سه میوه بصورت خام منجر به افزایش بیش از حد کیفیت خشکی در لولهی گوارش (و در نتیجه عدم تعادل واتا) میشه. اونها رو به همراه ادویههای متعادل (هل، دارچین، زعفران یا وانیل) و کمی شیره بپزین و بخورین.
ـ از مزههای تلخ (مثل ماءالشعیر)، گس (مثل به) و تند (مثل فلفل قرمز) دوری کنین.
ـ مصرف کافئین (قهوه، نسکافه، چای سیاه، چای سبز و کاکائو) منجر به خشکی شدید در لولهی گوارش و عدم تعادل شدید واتا میشه. اون رو بطور کامل از رژیم غذایی خودتون حذف کنین و با تجربهی زندگی بدون کافئین، واتا را به تعادل بازگردانین (آداب زندگی بدون کافئین)(کافئین آری یا نه؟).
ـ سعی کنین حتماً یک وعده غذایی سوپی در رژیم غذایی خودتون بگنجانین. لولهی گوارش شما برای بازگشتن به تعادل احتیاج به گرما و رطوبت داره. از دو ساعت بعد از هر وعدهی غذایی هر یک ساعت یکبار یک لیوان چای هاضمه بنوشین. همچنین با وعدههای ناهار و شام خودتون یک لیوان دوغ هاضمه بنوشین. دوغ هاضمه یکی از بهترین و مؤثرترین ترکیبات برای به تعادل بازگردوندن واتاست.
در پخت و پز از ادویههای متعادل مثل رازیانه، زیرهی سبز، دارچین، هل، زعفران، جوزهندی، رزماری و آویشن زیاد استفاده کنین. ادویهها بدنتون رو گرم و آتش گوارشیتون رو شعلهور میکنن.
ـ مزههای شیرین (مثل خرما)، ترش (مثل پرتقال) و شور (مثل خیارشور) رو در رژیم غذایی خودتون بگنجانین.
توی سبک زندگی چه تغییراتی ایجاد کنیم؟
کلیدیترین راهکار برای در تعادل نگاهداشتن واتا داشتن روتینه. به زندگی خودتون نظم بدین، برای ساعات غذا خوردن، کار کردن، ورزش کردن، خواب و بیداری خودتون روتینی مشخص تعیین کنین و به اون پایبند باشین.
یادتون باشه بیخوابی، دیرخوابی و بهم خوردن روتین خواب و بیداری یکی از مهمترین دلیلهای از تعادل خارج شدن واتاست. پس خواب خودتون رو تنظیم کنین و دیرتر از ۱۰ شب به رختخواب نرین.
خودتون رو در معرض سرما و باد قرار ندین. جسم و جان شما عاشق رطوبت و گرماست.
ماساژ با روغن مناسب (روغن کنجد یا روغن بادام شیرین)، دوش آب گرم و بخور آب گرم رو در برنامهی روزانهتون بگنجونین. همچنین شب قبل از خواب کف پاتون رو با روغن مناسب طبعتون ماساژ بدین. (ماساژ آیورودیک)
از انجام ورزشهای سنگین (بخصوص ورزشهایی که با حرکت زیاد و حرکات دفعتی همراه هستن مثل پرش، اسب سواری، دویدن، دوچرخهسواری طولانی مدت و کوهنوردی در ارتفاع زیاد) پرهیز کنین. ورزشهای ملایم و سبک مانند پیادهروی، یوگا، تای چی، چیگانگ و هایکهای کوتاه برای شما مناسبتر هستن.
از سفر کردن بیش از حد پرهیز کنین. سفر با حرکت زیاد همراهه؛ پس ذاتاً واتا رو از تعادل خارج میکنه. سکون، قرار، روتین و ریشه کردن و تهنشین شدن در یک مکان واتا رو به تعادل بازمیگردونه. پس از سفرهای پشت سرهم و غیرضروری پرهیز کنین و میان سفرهای خودتون فاصله بندازین.
به خودتون آسون بگیرین، چند کار رو در آن واحد انجام ندین. در مسیرهای مختلف زندگیتون بجای حرکات تند، دفعتی و شتابزده، آهسته و پیوسته حرکت کنین و هر از چند گاهی توقف کنین و نفسی تازه کنین.
و از همه مهمتر، مراقبه را فراموش نکنید.
توی پست بعدی میرم سراغ رابطهی دوشای واتا با یوگا و در مورد آساناهای مناسب برای دوشای یوگا براتون بیشتر مینویسم.
پر باشین از سلامتی
لطفاً در زمان بازنشر مطلب که با امید به سلامتی همگان و با مهر تألیف شده است، به نام نویسنده آن «ستاره کیومرثی» اشارهکنید.